ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ

Κρατούσες μες τις φούχτες σου

σταγόνες της βροχής,

να πιει ο ξερός βασιλικός,

να πιει να ξεδιψάσει.

Κοιτούσες μες το πέλαγος

με δακρυσμένα μάτια,

να βρεις τα άσπρα τα νησιά

που η ομίχλη σβήνει

και χάνονται απ΄ το πέλαγος,

σαν έχει τρικυμία.

Σαν τι, τάχα να γύρευες;

τι τάχα περιμένεις

και με το βλέμμα σου τρυπάς

του ορίζοντα την άκρη;

μην τα σημάδια γυρισμού

και της χαράς σημάδια,

ξεγέλασαν τα φρένα σου

κι άδικα περιμένεις,

να ρθει ο καλός σου γρήγορα,

απ΄το μακρύ ταξίδι

και να σου φέρει ξαστεριά,

όπως τα χελιδόνια,

που φέρνουνε την Άνοιξη

και χαίρεται ο κόσμος;

μην το μαντάτο του χαμού

και το κακό μαντάτο

δεν έφτασε ως εσένα

κι άδικα περιμένεις;

έχει ο καιρός παρηγοριά

και η νυχτιά αστέρια

και το φεγγάρι το αργυρό,

στη θάλασσα έχει δρόμο,

που οδηγεί προς τη χαρά

και τη ζωή την ψεύτρα,

την κάνει να ναι ρόδινη

και πιο λουλουδισμένη.

Marinero

΄

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ "ΕΜΦΥΛΙΑ ΠΑΘΗ"

 

Τα Εμφύλια Πάθη προσεγγίζουν τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο μέσα από 23+2 κρίσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις, ξεκινώντας από το τι είναι εμφύλιος πόλεμος και καταλήγοντας στον ρόλο της ιδεολογίας σε αυτόν. Με συνοπτικό τρόπο και άμεση γραφή, ο Στάθης Καλύβας και ο Νίκος Μαραντζίδης επιχειρούν μια συνολική ερμηνεία ενός σύνθετου και πολύμορφου γεγονότος που δίχασε έναν λαό και κατέστρεψε μια χώρα, τραυματίζοντας τη συλλογική τους μνήμη και ταυτότητα. Ο εμφύλιος πόλεμος παρέμεινε για πολλά χρόνια πηγή εντάσεων, διχόνοιας και παθών. Σήμερα όμως έχουμε πια τη δυνατότητα να τον ξανασκεφτούμε με ψύχραιμο και τεκμηριωμένο τρόπο, όχι απαραίτητα για να εντοπίσουμε ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο, και σίγουρα όχι για να αναπαραγάγουμε τη διχόνοια που μοίρασε απλόχερα, όσο για να ανακαλύψουμε τις ποικιλόμορφες πτυχές και διαστάσεις του έτσι όπως αναδύονται μέσα από δεκάδες πρόσφατες έρευνες. Το βιβλίο αποτελεί μια συμβολή στη συλλογική μας αυτογνωσία, στοχεύοντας να αντικαταστήσει τα εμφύλια πάθη με την εμβάθυνση, τη γνώση και τελικά την ωριμότητα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Η παρούσα εμπλουτισμένη έκδοση είναι καρπός της ανταπόκρισης που βρήκε το βιβλίο. Ενσωματώσαμε σε αυτό δύο επιπλέον ερωτήματα από τα πολλά που προέκυψαν στη διάρκεια των παρουσιάσεων-συζητήσεων στις οποίες είχαμε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε σ' ολόκληρη τη χώρα. Συγκεκριμένα: Πώς θυμάται το ΚΚΕ τον Εμφύλιο και ποιος ήταν ο ρόλος της ιδεολογίας στον εμφύλιο πόλεμο". (Στ. Καλύβας και Ν. Μαραντζίδης)

 

Το κείμενο του Δ. Προβάδου που ακολουθεί είναι από την παρουσίαση του βιβλίου στην Έδεσσα στις 8/5/2017. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εδεσσαϊκή» αριθ. Φύλλου  2800//13/5/2017

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΜΦΥΛΙΑ ΠΑΘΗ

Το βιβλίο των  Καλύβα,  Μαραντζίδη  « Εμφύλια Πάθη 23+2 ερωτήσεις για τον εμφύλιο» είναι ένα ιστορικό δοκίμιο που δεν κατευθύνει τον αναγνώστη του, αλλά τον βάζει στην άκρως ενδιαφέρουσα «περιπέτεια» της έρευνας  της πρόσφατης ιστορίας μας, αυτής του εμφυλίου και των πληγών που αυτός άνοιξε στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας, οι οποίες ούτε λίγο , ούτε πολύ μας κατατρύχουν ακόμα και σήμερα.

Είναι φυσικό λοιπόν ένα τέτοιο βιβλίο να ταράξει τα νερά και  να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση –μερικές φορές και οξεία αντιπαράθεση- σχετικά με το περιεχόμενό του , ιδιαίτερα στον χώρο της αριστεράς –κομουνιστικής  ή ΣΥΡΙΖΑ- που καταφέρονται κατά των συγγραφέων του.

Προσωπικά όταν διάβασα το βιβλίο, βρήκα σ΄ αυτό ένα εργαλείο περαιτέρω έρευνας, αφού το βιβλίο δεν δίνει απαντήσεις  στον αναγνώστη του τέτοιες που να τον οδηγούν σε κάποιο τελεσίδικο αποτέλεσμα, αλλά με τις πηγές που παραθέτει -που είναι και πολλές και αμφίπλευρες- έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μια σφαιρικής και, όσο αυτό είναι δυνατόν, αντικειμενικής άποψης για μια από τις μελανότερες περιόδους της ελληνικής ιστορίας, που έφερε μεγάλες συμφορές στη χώρα μας αλλά και στους πρωταγωνιστές της, που με το ιδεολογικό πρόσχημα πολλές φορές εξυπηρέτησαν  προσωπικές φιλοδοξίες.

 

Γράφει ο Θουκυδίδης: «Οι εμφύλιες συγκρούσεις έφεραν μεγάλες συμφορές στις πολιτείες, τέτοιες που γίνονται και θα γίνονται πάντα όσο δεν αλλάζει η φύση του ανθρώπου, συμφορές που μπορεί να είναι ελαφρύτερες ή βαρύτερες κι έχουν διαφορετική μορφή ανάλογα με τις περιστάσεις»

Βεβαίως υπάρχουν και  υποστηρικτές των συγγραφέων και του πονήματός τους όχι κατ΄ ανάγκη από το χώρο της δημοκρατικής δεξιάς –όπως θα πίστευε κανείς- αλλά και από τον ευρύτερο δημοκρατικό χώρο. Εκείνων δηλαδή που δεν πέφτουν θύματα της κομματικής γραμμής και προπαγάνδας, αλλά με ελεύθερο νου, ερευνούν και ανακαλύπτουν όλες τις σκοτεινές  πτυχές ενός πολέμου, που δυστυχώς μάτωσε και διαίρεσε την πατρίδα μας, στερώντας της την απόλαυση της νίκης και την συμμετοχή της στο τραπέζι των νικητών, με αποτέλεσμα τη συνέχιση της αιματοχυσίας και τη στέρηση από την Ελλάδα της ευκαιρίας να απελευθερώσει και να ενώσει στον εθνικό κορμό -την δυο φορές απελευθερωμένη από τον ελληνικό στρατό- Βόρεια Ήπειρο και την Κύπρο. Ενός πολέμου που την διαιρεί ακόμα και σήμερα, χάρις στις άοκνες προσπάθειες εκείνων που διατηρούν την ακραία φρασεολογία του, από τα δεξιά και τα αριστερά και  που δεν διδάχτηκαν από τα λάθη του παρελθόντος, αλλά εξακολουθούν για τη διατήρησή τους στην εξουσία ή στα κομματικά τους οφίκια, να αναπαράγουν με ξύλινη γλώσσα και εμμονή τα συνθήματα και τις πολιτικές που διαίρεσαν τον ελληνικό λαό.

Γα τον λόγο αυτόν το βιβλίο «Εμφύλια Πάθη…» είναι χρήσιμο στο σύγχρονο ‘Έλληνα αναγνώστη και ιδιαίτερα στη νεολαία για να μπορέσει να απεμπλακεί από τους διαχωρισμούς του παρελθόντος και να χαράξει ένα νέο μέλλον για τη χώρα μας.

Δημήτριος Σ. Προβάδος

“ΜΑΡΤΥΣ ΜΟΥ Ο ΘΕΟΣ” Η ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ

Χθες βράδυ (6/5/2017) στο θέατρο “ΑΥΛΑΙΑ” παρακολούθησα την παράσταση του μονόλογου του Μάκη Τσίτα “ΜΑΡΤΥΣ ΜΟΥ Ο ΘΕΟΣ” σε σκηνοθεσία της Σοφίας Καραγιάννη και ερμηνεία του Ιωσήφ Ιωσηφίδη.

Πρόκειται για την ιστορία ενός προδομένου από συγγενείς και φίλους, με κλονισμένη υγεία, άνεργου ανθρώπου, του Χρυσοβαλάντη, που μας διηγείται την ιστορία του προσπαθώντας να κρατηθεί από κάπου, μέσα από τους πανηγυρισμούς για την ανάληψη από την Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.

Μια προσπάθεια του πρωταγωνιστή της ιστορίας που μεταπηδά από το κωμικό στοιχείο στο δραματικό, ώσπου στο τέλος προδίδεται από τον ίδιο του τον εαυτό και καταρρέει.

Χάρηκα την εξαιρετική ερμηνεία του Ιωσήφ Ιωσηφίδη, ο οποίος δημιουργεί επί σκηνής τον χαρακτήρα του έργου, με σεβασμό και άρτια τεχνική. Μια ερμηνεία που κατάφερε να καλύψει τις λίγες αδυναμίες του κειμένου και να καθηλώσει το κοινό του, κερδίζοντας στο τέλος τα δευτερόλεπτα σιωπής που δημιουργούν οι ωραίες ερμηνείες και το θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα του κοινού στη συνέχεια.

Για την ιστορία να αναφέρουμε τους συντελεστές της παράστασης:

Κείμενο – Δραματουργική επεξεργασία: Μάκης Τσίτας
Σκηνοθεσία: Σοφία Καραγιάννη
Βοηθός σκηνοθέτη: Μυρτώ Αθανασοπούλου
Μουσική επιμέλεια: Κατερίνα Πολυχρονοπούλου
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Σκηνογραφική επιμέλεια: Σοφία Καραγιάννη, Λίνα Παγώνη

Δημήτριος Σ. Προβάδος

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΣΙΝΗ-ΖΑΧΟΥ

Χθες βράδυ -Παρασκευή 5/5/2017- άλλη μια έκθεση ζωγραφικής της Μαρίας Κοσίνη – Ζάχου, έκλεισε τα φώτα της αφήνοντας στον χώρο του Παρθεναγωγείου το άρωμα και την συγκίνηση από την δουλειά της Καλλιτέχνιδος. Η αναδρομική έκθεση των έργων της Μαρίας, ταξίδι μέσα στο χρόνο, της τεχνικές και την ευαισθησία της, μας χάρισε εικόνες τοπίων, προσωπογραφιών και αντικειμένων που μέσα από τον χρωστήρα της μας ταξίδεψαν. Καρέκλες-πρόσωπα με στάσεις ζωής. Παράθυρα ορθάνοιχτα ή κλειστά με την πατίνα του χρόνου και την τεχνική της εικαστικού να μεταμορφώνονται σε οδοί επικοινωνίας της ματιάς με το εσωτερικό των σπιτιών και την απουσία των κατοίκων τους. Οι τοίχοι -η νέα δουλειά της Μαρίας- που κρύβουν, αλλά ωστόσο ανασαίνουν την ζεστασιά των ανθρώπων που περιβάλλουν, άρτιοι, ή πληγωμένοι με τις μαχαιριές του πανδαμάτορα χρόνου και την συνέχεια στον χώρο.

Εξαιρετική τεχνική, φρέσκια ματιά και παθιασμένη ηρεμία χαρακτηρίζουν τη δουλειά της Μαρίας. Η γνώση των χρωμάτων και χειρισμού του χρωστήρα ή της σπάτουλας, κάνουν τη δουλειά της ενδιαφέρουσα, αξέχαστη και σημαντική.

Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε το τρίπτυχο με τον γαλάζιο τοίχο που μετατρέπεται σε τετράπτυχο, αφού η αλληλουχία των εικόνων απ την φθορά του χρόνου πέφτει στο πάτωμα, μετατρέποντας το έργο σε εγκατάσταση.

Δημήτριος Σ. Προβάδος

dprovados@yahoo.gr

ΜΙΑ ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ

Μια καληνύχτα θα σου πω

κι ύστερα φύγε,

όπως σκιά όταν νυχτώνει

κι η σιωπή

αφήνει μόνο τις ανάσες

να μιλήσουν,

ύστερα φύγε και μην έρθεις

το πρωΐ.

Είναι τα λόγια περιττά

και η σιωπή μας

λέει περισσότερα με στόματα

κλειστά.

Μένει μονάχα ένα χνάρι

από το χάδι

και λίγο κόκκινο στο στόμα

απ΄ τα φιλιά.

Μια καληνύχτα θα σου πω

κι ύστερα χάσου,

μέσα στου χρόνου τη ροή

και το κενό,

άφησε μόνο λίγο αέρα

απ΄ την πνοή σου

και το σημάδι του κορμιού σου

στο κενό.

Marinero

Ο ΟΛΙΓΑΡΧΗΣ

Απ΄ την Ρωσία έφτασα

Πόντιος δηλωμένος,

φίλος του Πούτιν κολλητός

μάγκας και ματσωμένος.

Ξενοδοχείο αγόρασα,

τον τιμημένο ΠΑΟΚ,

Πρόεδρος είμαι ισχυρός

κι ό,τι γουστάρω κάνω.

Αγόρασα του λιμανιού

το ένα δέκατο πέμπτο,

και την ΣΕΚΑΠ αγόρασα

και τον “Λαμπράκη” φερ τον.

Θα γίνω και πολιτικός,

όταν θα μάθω γλώσσα,

μα μέχρι τότε φίλοι μου,

ας κάνω και την κλώσα.

Έχω όμως άποψη τρανή

για Τσίπρα, Μητσοτάκη,

τον πρώτο τον ακολουθώ,

ο άλλος ειν΄ γατάκι.

Ο πρώτος μου εχάρισε,

λεφτά με το τσουβάλι,

γι αυτό κι εγώ τον βοηθώ

την εξουσία να πάρει.

Ο δεύτερος που μου κολλάει

και όλο με στριμώχνει,

πρωθυπουργία δεν θα δει,

ο χρόνος του τελειώνει.

Γιατί ολιγάρχης είμαι εγώ,

δεν είναι διόλου αστείο

κι αν δεν με πιστεύετε,

ρωτήστε και τον θείο,

αυτόν που τώρα κυβερνά

την πρώην Σοβιετία,

κι έχει τα ρούβλια με ουρά,

έχει και εξουσία.

Γι αυτό και με ξαμόλησε

σε τούτη την Ελλάδα,

που ο λαός της κάνει κρα

για λίγη φασολάδα.

Είναι ευκαιρία τώρα δα

που τα λεφτά τελειώνουν

να αγοράσω μπιρ-παρά

όλη τη Βόρεια Ελλάδα.

Κι ας τους χαζούς του ΣΥΡΙΖΑ

να λεν για επενδύσεις,

θα ρθει κι αυτών η ώρα τους,

όταν θα χω γενεί τρανός,

μήτε στο δρόμο θα τους δεις

μήτε θα απαντήσεις.

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 1936

Την πρώτη Μάη έφυγες

την πρώτη Μάη εχάθεις

και χάθηκε η Άνοιξη,

χάθηκαν τα λουλούδια

κι έμεινε μόνο ένας λεκές

στης Άνοιξης το βλέμμα,

κόκκινος απ΄ το αίμα σου

κι από τις παπαρούνες.

Marinero