ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ "ΕΜΦΥΛΙΑ ΠΑΘΗ"

 

Τα Εμφύλια Πάθη προσεγγίζουν τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο μέσα από 23+2 κρίσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις, ξεκινώντας από το τι είναι εμφύλιος πόλεμος και καταλήγοντας στον ρόλο της ιδεολογίας σε αυτόν. Με συνοπτικό τρόπο και άμεση γραφή, ο Στάθης Καλύβας και ο Νίκος Μαραντζίδης επιχειρούν μια συνολική ερμηνεία ενός σύνθετου και πολύμορφου γεγονότος που δίχασε έναν λαό και κατέστρεψε μια χώρα, τραυματίζοντας τη συλλογική τους μνήμη και ταυτότητα. Ο εμφύλιος πόλεμος παρέμεινε για πολλά χρόνια πηγή εντάσεων, διχόνοιας και παθών. Σήμερα όμως έχουμε πια τη δυνατότητα να τον ξανασκεφτούμε με ψύχραιμο και τεκμηριωμένο τρόπο, όχι απαραίτητα για να εντοπίσουμε ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο, και σίγουρα όχι για να αναπαραγάγουμε τη διχόνοια που μοίρασε απλόχερα, όσο για να ανακαλύψουμε τις ποικιλόμορφες πτυχές και διαστάσεις του έτσι όπως αναδύονται μέσα από δεκάδες πρόσφατες έρευνες. Το βιβλίο αποτελεί μια συμβολή στη συλλογική μας αυτογνωσία, στοχεύοντας να αντικαταστήσει τα εμφύλια πάθη με την εμβάθυνση, τη γνώση και τελικά την ωριμότητα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Η παρούσα εμπλουτισμένη έκδοση είναι καρπός της ανταπόκρισης που βρήκε το βιβλίο. Ενσωματώσαμε σε αυτό δύο επιπλέον ερωτήματα από τα πολλά που προέκυψαν στη διάρκεια των παρουσιάσεων-συζητήσεων στις οποίες είχαμε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε σ' ολόκληρη τη χώρα. Συγκεκριμένα: Πώς θυμάται το ΚΚΕ τον Εμφύλιο και ποιος ήταν ο ρόλος της ιδεολογίας στον εμφύλιο πόλεμο". (Στ. Καλύβας και Ν. Μαραντζίδης)

 

Το κείμενο του Δ. Προβάδου που ακολουθεί είναι από την παρουσίαση του βιβλίου στην Έδεσσα στις 8/5/2017. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εδεσσαϊκή» αριθ. Φύλλου  2800//13/5/2017

ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΜΦΥΛΙΑ ΠΑΘΗ

Το βιβλίο των  Καλύβα,  Μαραντζίδη  « Εμφύλια Πάθη 23+2 ερωτήσεις για τον εμφύλιο» είναι ένα ιστορικό δοκίμιο που δεν κατευθύνει τον αναγνώστη του, αλλά τον βάζει στην άκρως ενδιαφέρουσα «περιπέτεια» της έρευνας  της πρόσφατης ιστορίας μας, αυτής του εμφυλίου και των πληγών που αυτός άνοιξε στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας, οι οποίες ούτε λίγο , ούτε πολύ μας κατατρύχουν ακόμα και σήμερα.

Είναι φυσικό λοιπόν ένα τέτοιο βιβλίο να ταράξει τα νερά και  να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση –μερικές φορές και οξεία αντιπαράθεση- σχετικά με το περιεχόμενό του , ιδιαίτερα στον χώρο της αριστεράς –κομουνιστικής  ή ΣΥΡΙΖΑ- που καταφέρονται κατά των συγγραφέων του.

Προσωπικά όταν διάβασα το βιβλίο, βρήκα σ΄ αυτό ένα εργαλείο περαιτέρω έρευνας, αφού το βιβλίο δεν δίνει απαντήσεις  στον αναγνώστη του τέτοιες που να τον οδηγούν σε κάποιο τελεσίδικο αποτέλεσμα, αλλά με τις πηγές που παραθέτει -που είναι και πολλές και αμφίπλευρες- έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μια σφαιρικής και, όσο αυτό είναι δυνατόν, αντικειμενικής άποψης για μια από τις μελανότερες περιόδους της ελληνικής ιστορίας, που έφερε μεγάλες συμφορές στη χώρα μας αλλά και στους πρωταγωνιστές της, που με το ιδεολογικό πρόσχημα πολλές φορές εξυπηρέτησαν  προσωπικές φιλοδοξίες.

 

Γράφει ο Θουκυδίδης: «Οι εμφύλιες συγκρούσεις έφεραν μεγάλες συμφορές στις πολιτείες, τέτοιες που γίνονται και θα γίνονται πάντα όσο δεν αλλάζει η φύση του ανθρώπου, συμφορές που μπορεί να είναι ελαφρύτερες ή βαρύτερες κι έχουν διαφορετική μορφή ανάλογα με τις περιστάσεις»

Βεβαίως υπάρχουν και  υποστηρικτές των συγγραφέων και του πονήματός τους όχι κατ΄ ανάγκη από το χώρο της δημοκρατικής δεξιάς –όπως θα πίστευε κανείς- αλλά και από τον ευρύτερο δημοκρατικό χώρο. Εκείνων δηλαδή που δεν πέφτουν θύματα της κομματικής γραμμής και προπαγάνδας, αλλά με ελεύθερο νου, ερευνούν και ανακαλύπτουν όλες τις σκοτεινές  πτυχές ενός πολέμου, που δυστυχώς μάτωσε και διαίρεσε την πατρίδα μας, στερώντας της την απόλαυση της νίκης και την συμμετοχή της στο τραπέζι των νικητών, με αποτέλεσμα τη συνέχιση της αιματοχυσίας και τη στέρηση από την Ελλάδα της ευκαιρίας να απελευθερώσει και να ενώσει στον εθνικό κορμό -την δυο φορές απελευθερωμένη από τον ελληνικό στρατό- Βόρεια Ήπειρο και την Κύπρο. Ενός πολέμου που την διαιρεί ακόμα και σήμερα, χάρις στις άοκνες προσπάθειες εκείνων που διατηρούν την ακραία φρασεολογία του, από τα δεξιά και τα αριστερά και  που δεν διδάχτηκαν από τα λάθη του παρελθόντος, αλλά εξακολουθούν για τη διατήρησή τους στην εξουσία ή στα κομματικά τους οφίκια, να αναπαράγουν με ξύλινη γλώσσα και εμμονή τα συνθήματα και τις πολιτικές που διαίρεσαν τον ελληνικό λαό.

Γα τον λόγο αυτόν το βιβλίο «Εμφύλια Πάθη…» είναι χρήσιμο στο σύγχρονο ‘Έλληνα αναγνώστη και ιδιαίτερα στη νεολαία για να μπορέσει να απεμπλακεί από τους διαχωρισμούς του παρελθόντος και να χαράξει ένα νέο μέλλον για τη χώρα μας.

Δημήτριος Σ. Προβάδος